We spreken van vrijwilligerswerk als mensen zich inzetten in een organisatie die geen winst nastreeft. Dat kan bijvoorbeeld een vzw, feitelijke vereniging of lokaal bestuur zijn. Je mag met andere woorden geen vrijwilligerswerk doen voor een vennootschap zoals een BV of een NV of voor een zelfstandige. Werken als vrijwilliger is in principe onbezoldigd. Je wordt hier met andere woorden niet voor betaald. Er is echter wel een mogelijkheid om een forfaitaire kostenvergoeding te krijgen als vrijwilliger. Het is ook belangrijk dat het vrijwilligerswerk effectief vrijwillig is. Een stage in het kader van een opleiding bijvoorbeeld, kan hier niet onder vallen.

Aangezien het gaat om een kostenvergoeding betaal je op een vrijwilligersvergoeding geen belastingen en sociale zekerheid. Dat wil ook zeggen dat je met een vrijwilligersvergoeding geen sociale rechten opbouwt voor je pensioen, ziekte, werkloosheid...

Hoeveel kan je verdienen als vrijwilliger?

Je kan als vrijwilliger uitbetaald worden met een forfaitaire kostenvergoeding of een reële kostenvergoeding. Forfaitair wil zeggen dat je een vast bedrag krijgt dat de kosten die je maakt, zou moeten dekken. Je kan max. €41,48 (bedrag 2024) per dag verdienen met deze vergoeding. Per jaar mag je max. € 1.659,22 (bedrag 2024) verdienen. Je kan dit nog combineren met een verplaatsingsvergoeding (voor trein, fiets of auto) met een max. van 2000 km per jaar.

Daarnaast kan je er ook voor kiezen om uitbetaald te worden voor de reële kosten die je maakt als vrijwilliger. Als je bijvoorbeeld materiaal aankoopt om je werk als vrijwilliger te kunnen doen, kan je hiervoor uitbetaald worden.

Je kan als vrijwilliger niet afwisselen tussen reële en forfaitaire kostenvergoedingen. Je zal dus moeten kiezen welke van deze twee voor jou de meest interessante is.

Je mag de vrijwilligersvergoeding meestal combineren met andere inkomsten.

Als je een werkloosheidsuitkering krijgt, zal je toestemming moeten krijgen van de RVA om als vrijwilliger te werken. Ook als je recht hebt op een arbeidsongeschiktheidsuitkering zal de arbeidsgeneesheer toestemming moeten geven vooraleer je als vrijwilliger mag werken. Meer info daarover vind je op www.vlaanderenvrijwilligt.be

Wie kan vrijwilligers inschakelen?

Om als organisatie met vrijwilligers te werken is het belangrijk dat je geen winst nastreeft. Dat kan een vzw zijn, een feitelijke vereniging, een private stichting of een openbaar bestuur (zoals een school of een bibliotheek). Individuen kunnen geen vrijwilligers inschakelen.

De organisatie die vrijwilligers inschakelt heeft ook een aantal verplichtingen waaraan voldaan moet worden.

1. Ze moet de vrijwilligers informeren over haar rechtsvorm, doel, naam van de verantwoordelijke, welke verzekering er is voor die vrijwilligers, welke kosten betaald worden, hoe met de informatie van de organisatie omgegaan moet worden...
2. De organisatie moet ook een burgerlijke aansprakelijkheidsverzekering hebben voor de schade veroorzaakt door vrijwilligers.
3. Ze moet ook een verzekering afsluiten voor de burgerlijke aansprakelijkheid voor vrijwilligers in geval van schade toegebracht aan de organisatie, vrijwilligers of derden tijdens of op weg naar en van het vrijwilligerswerk. Sommige organisaties komen in aanmerking voor de gratis verzekering van de Vlaamse overheid om tot 1000 vrijwilligersuren te verzekeren.
4. De organisatie moet een lijst bijhouden, waarin ze per kalenderjaar voor elke vrijwilliger de toegekende kostenvergoedingen vermeldt.