Er zijn heel veel verschillende manieren om jezelf als kunstenaar uit te laten betalen voor een opdracht. Dat wil ook zeggen dat je geen enkele reden hebt om aan zwartwerk te doen. Want hierbij loop je niet alleen het risico op enorme boetes, maar je bent dan ook op geen enkele manier beschermd. We overlopen hier de verschillende alternatieven.

Kostenvergoedingen

Je kan voor een opdracht een reële kostenvergoeding krijgen. Alle kosten die je maakt, zal je moeten kunnen aantonen met aankoopbewijzen (je ticketjes). Dat kan gaan over kosten voor de aankoop van materiaal, maar ook vervoerskosten. Voor het openbaar vervoer gaat het over de effectieve tickets die je moet kunnen voorleggen. Voor de fiets wordt een berekening gemaakt van €0,35/km en voor de auto is dat €0,4297/km (bedrag 2024-’25).

Vrijwilligersvergoeding

Je kan als kunstenaar als vrijwilliger aan de slag gaan bij een organisatie die jou nauw aan het hart ligt. Werken als vrijwilliger is onbezoldigd en je zal daar dus niets aan verdienen. Er is echter wel een forfaitaire vrijwilligersvergoeding waar je aanspraak op kan maken. Dit is een kostenvergoeding waar je geen rechten mee opbouwt. Lees meer...

AKV

De AKV of de amateurkunstenvergoeding is een forfaitaire kostenvergoeding specifiek voor kunstenaars die artistieke prestaties uitvoeren. Je kan per opdracht een vergoeding krijgen van max. €77,22 + €22,06 verplaatsingsvergoedingen. Je kan de AKV maximaal 30 dagen per jaar gebruiken en je mag max. 7 dagen na elkaar met de AKV werken. De AKV is een kostenvergoeding. Dat wil zeggen dat je op deze inkomsten geen belastingen of sociale bijdragen hoeft te betalen, maar je bouwt er ook geen rechten mee op. De AKV vervangt de Kleine Vergoedingsregeling (KVR). Lees meer...

Zelfstandige

Je kan als zelfstandige in hoofdberoep of bijberoep aan de slag. Als zelfstandige heb je de vrijheid om zoveel opdrachten uit te voeren als je wil, om kunstwerken te verkopen, om je kosten en eventueel btw te recupereren. Als zelfstandige betaal je belastingen op de winst die je maakt. En net daarom is het interessant dat je heel wat beroepskosten kan inbrengen in je onderneming. De sociale zekerheidsbijdrage als zelfstandige wordt bepaald op je inkomsten en zal per kwartaal betaald worden. Lees er hier alles over terug. Ten slotte kan je als student ook aan de slag met het zelfstandigenstatuut. Lees hier alles over werken als student-zelfstandige.

SBK

Een SBK of Sociaal Bureau voor Kunstenaars kan interessant zijn als je opdrachten uitvoert in de creatieve sector. Het maakt het mogelijk om aan de slag te gaan als freelancer onder het statuut van werknemer. Je kiest zelf welke opdrachten je doet en onderhandelt de prijs met de opdrachtgever. Het SBK zal vervolgens aan die opdrachtgever factureren en jij zal uitbetaald worden met een nettoloon als werknemer. Dat wil zeggen dat je alle bescherming hebt die een gewone werknemer heeft, maar dat je op je factuurbedrag ook belastingen en sociale bijdragen betaalt als werknemer. Lees meer...

Art. 1 Bis

Om als werknemer te werken heb je in principe een arbeidsovereenkomst nodig, en voor zo'n overeenkomst is er een gezagsrelatie nodig. Als er een opdracht is waar dit gezag afwezig is, dan moet je normaal gezien als zelfstandige werken. Maar voor kunstenaars is er een regeling in het leven geroepen die ervoor zorgt dat je toch als werknemer kan werken, ook al is er een afwezigheid van gezag. Dit heeft het grote voordeel dat je valt onder de beschermingsregels van de sociale zekerheid en dat je dus rechten opbouwt voor je pensioen, werkloosheidsuitkering, ziekte-uitkering. Lees meer...

Werknemer

Een opdrachtgever kan jou ook rechtstreeks in dienst nemen. Jij zal als werknemer ingeschakeld worden en een nettoloon uitbetaald krijgen van de opdrachtgever. De opdrachtgever moet in orde zijn met alle administratie en afspraken. Meer over rechtstreeks in dienst werken als werknemer lees je op de site van Cultuurloket.

Auteursrechten

Als anderen jouw werk gebruiken of als je de rechten op een werk overdraagt, heb je recht op een vergoeding. Daarom noemen we dit deeltje van de auteursrechten de vergoedingsrechten. Als je als kunstenaar een opdracht uitvoert voor een particulier of een organisatie, geef je meestal een licentie op je auteursrechten. Aangezien er ook een prestatie is, de opdracht zelf, kan je slechts een deel van de vergoeding in auteursrechten laten uitbetalen. Momenteel is er een overgangsfase en mag de verhouding niet hoger zijn dan 50% (inkomsten 2023), 40% (inkomsten 2024) en 30% (inkomsten 2025). Lees meer...