Bij een verkoop maak je afspraken over de overdracht van het eigenaarschap, de bijhorende rechten en de daarbij behorende vergoeding.

Waarom is dit belangrijk?

Als je een kunstwerk verkoopt, draag je met het werk ook de risico’s mee over op de nieuwe koper. Dat wil zeggen dat je als verkoper niet langer verantwoordelijk bent voor diefstal, schade door derden, brand…

In principe geldt dit vanaf het moment waarop de eigendom verandert en dus niet per se wanneer het kunstwerk is afgeleverd. Vaak wordt echter afgesproken dat de eigendom pas wordt overgedragen wanneer het kunstwerk is geleverd. En daarom is het van cruciaal belang om een verkoopovereenkomst af te sluiten.

Hoe stel je zo’n overeenkomst op?

In een verkoopovereenkomst moet je rekening houden met verschillende zaken:

1. Het werk
2. De prijs
3. Een certificaat van echtheid
4. De afspraken rond betaling en levering
5. De verkoopsvoorwaarden
6. De auteursrechten

Het werk

Als je het werk omschrijft, doe dit dan zo volledig mogelijk: de techniek en materialen die je gebruikt hebt, de afmetingen, een foto van het werk…

De prijs

Als je een prijs hebt afgesproken of onderhandeld, geef dan zeker ook mee of hier nog btw op betaald dient te worden en hoeveel die bedraagt. Daarnaast voeg je ook eventueel extra kosten toe die nog in rekening gebracht moeten worden zoals leverings- en transportkosten.

Een certificaat van echtheid

Dit toont aan dat het om een origineel werk van de kunstenaar gaat. Als de koper het werk later ooit wil doorverkopen, of aan derden wil bewijzen dat het werk effectief een origineel stuk is, kan de eigenaar van het werk dat met dit document aantonen.

In het certificaat vermeld je een omschrijving van het werk. Je beschrijft of het gaat om een uniek stuk of een reeks en je zorgt voor een bewijs van het eigenaarschap (bijvoorbeeld door middel van de handtekening van de kunstenaar). Bij een digitaal werk kan een NFT het bewijs van echtheid zijn.

De afspraken rond betaling en levering

Hier spreek je af wanneer de betaling moet plaatsvinden, op welke rekening, wanneer het werk geleverd wordt, op welk adres en wie instaat voor het transport, de verzekering…

De verkoopsvoorwaarden

Hier spreek je een aantal specifieke voorwaarden af, zoals bijvoorbeeld de overdracht van eigendom. Als je die overdracht pas wil laten ingaan wanneer de betaling gebeurd is, kan je deze zin toevoegen: “De verkoper behoudt zich de eigendom van de goederen tot volledige betaling.”

De auteursrechten

Het is handig om in je verkoopovereenkomst ook een clausule over de auteursrechten toe te voegen en op welke manier de eigenaar met het werk aan de slag mag, de zogenaamde exploitatiewijzen. Veel kopers weten niet dat de kunstenaar na verkoop nog altijd een aantal rechten blijft hebben.

Zo kan je afspraken maken over het recht op tentoonstellen. In principe gaat dit recht mee over in de verkoop, maar als je dit niet wil, kan je dat benoemen in de overeenkomst. Daarnaast kan je ook vermelden dat je als kunstenaar aanspraak maakt op het volgrecht bij een doorverkoop van je werk.

Meer over jouw auteursrechten als kunstenaar vind je hier terug.

Bewijs van de financiële transactie.

Tenslotte zal je, als je een werk verkoopt, de koper ook een financieel bewijs van de verkoop bezorgen. Zo kan de koper dit document opnemen in de boekhouding. Maak het in tweevoud en hou zelf ook een kopie van dit bewijs bij.

In het document van de financiële transactie vermeld je de omschrijving van het werk, de datum en de verkoopprijs. Ben je zelfstandige in bijberoep of hoofdberoep, dan heb je een ondernemingsnummer en is je factuur het bewijs van de financiële transactie.

Heb je geen ondernemingsnummer, maak dan een eenvoudig bewijs voor de boekhouding.