Illustratie: Telma Lannoo

Je kunst in een galerie kunnen hangen lijkt voor vele kunstenaars de ultieme droom. Maar wat doet een galerie eigenlijk? En welke verschillende soorten galeries zijn er? Bart Vanderbiesen, oprichter van Base-Alpha Gallery in Antwerpen en Ballroom Gallery in Brussel, docent bij KASKA DKO en organisator van Antwerp Art Weekend legt het jou hier haarfijn uit.

Een galerie is een plek waar kunst wordt getoond én te koop aangeboden. Dat is dan ook meteen het grootste verschil met musea, waar verkoop niet het doel of de taak van de instelling is. Galeries zijn meestal meerdere dagen per week geopend, zijn gratis te bezoeken en bieden ook toelichting en context, daar waar je dat als bezoeker nodig hebt. Vaak zullen ze ook alle vragen met plezier beantwoorden die de bezoekers zouden kunnen hebben in verband met een aankoop. Binnen galeries zijn er wel enkele grote verschillen in aanpak en schaal. Kort door de bocht kunnen we een onderscheid maken tussen 3 soorten galeries: de professionele galerie, de kunsthandelaars en de huurgalerie.

Professionele galeries.

Onder professionele galeries verstaan we organisaties die het tonen, promoten en verkopen van kunst als hun hoofdactiviteit hebben. Ook hier zijn een aantal onderverdelingen te maken op basis van grootte en doelstelling.

De Promotiegalerie

De promotiegalerie valt het meest samen met het beeld dat mensen van een galerie hebben. Dit soort galerie zet zich actief in voor een beperkt aantal kunstenaars die ze vertegenwoordigt en promoot. Meestal gaat het om 8 tot 15 kunstenaars. De galerie doet dat door hun werk op regelmatige basis te tonen in de galerie en in groeps- of solotentoonstellingen. Daarnaast zal de galerie haar kunstenaars representeren op nationale en internationale kunstbeurzen om zo de bekendheid en het bereik van de kunstenaars te verbreden. Ze werkt op die manier als een managementbureau voor kunstenaars.

Een promotiegalerie gaat ook actief werken op het netwerk van deze kunstenaars en probeert een brug te maken tussen de kunstenaar en de museale sector. Ze doet dat door nauwe contacten te onderhouden met de curatoren en een groot netwerk van kunstverzamelaars. Vaak hebben dit type van galeries een zeer eigen en uitgesproken visie en interesse. Hun koers en stijl worden bepaald en uitgezet door de galeriehouder zelf. Die stijl of karakter bepaalt ook dat verzamelaars zich aan een galerie binden, wat het netwerk rond de galerie verder versterkt.

Wat dit soort galeries kenmerkt, is dat ze werkt met een commissie. Bij een verkoop kan er tot 50% van de prijs naar de galerie gaan. Hiervoor zet zij ook haar volledige netwerk ten dienste van de kunstenaars en wordt er ook actief gewerkt met de tentoongestelde werken. De galerie investeert ook intensief in publicaties en de (inter)nationale promotie van de kunstenaars.

Blue chip galeries

Dit zijn de grote galeries die vooral op mondiaal topniveau actief zijn zoals Xavier Hufkens, Gladstone, Almine Rech... Vaak zijn ze begonnen als kleine promotiegalerie, maar door hun commerciële inzicht en netwerking zijn ze uitgegroeid tot de belangrijkste spelers op wereldvlak. Zij hebben over de jaren heen een onberispelijk parcours opgebouwd en zijn vaak samen met hun kunstenaars meegegroeid. Door hun jarenlange samenwerkingen met ‘s werelds grootste kunstenaars en zijn ze ook in staat een netwerk met de grote musea en topverzamelaars uit te bouwen.

Toongalerie

Toongaleries zijn vaak kleinere galeries die zich niet meteen in de buurt van grote steden bevinden. Ze engageren zich ook meer in een lokale kunstscène. Ook zij hebben vaak een lijst met (lokale) kunstenaars die ze op regelmatige basis tonen, maar hun engagement is anders, minder gericht op een lange termijnvisie.

Ook al hebben ze vaak een zeer trouw en geïnteresseerd netwerk rond zich, het engagement beperkt zich vaak enkel tot de tentoonstellingsruimte zelf en is minder gericht op een termijnvisie voor de uitbouw van de carrière van de kunstenaars. Hierdoor zal ook hun percentage bij een verkoop beduidend lager zijn dan bijvoorbeeld bij een promotie-galerie.

Kunsthandelaars

Een kunsthandelaar werkt niet met een commissie, maar gaat zoals andere ‘winkels’ werken aankopen en in stock plaatsen. Hierdoor kan hij zelf de winstmarge bepalen en gaat hij ook vaak alleen aankopen wat hij zelf als commercieel en verkoopbaar acht voor zijn publiek.

Het voordeel is dat je als kunstenaar meteen een aantal werken kan verkopen voor een afgesproken prijs. Het nadeel is dat je vanaf dan ook geen enkele controle meer hebt over hoe je werk wordt getoond of voor welk bedrag het wordt doorverkocht. Dankzij het volgrecht blijf je wel recht hebben op een vergoeding telkens je werk wordt doorverkocht.

Huurgalerie

Een tentoonstelling bij een huurgalerie is een relatief gemakkelijke optie om je werk tentoon te stellen. Deze galeries liggen vaak op commercieel interessante plaatsen, een mooi historisch kader of een idyllische omgeving op het platteland. Je kan deze ruimtes vaak per week huren voor vooraf bepaalde prijzen en afspraken. Verder hebben zij geen engagement ten opzichte van de kunstenaar of de tentoonstelling. Zij stellen de ruimte ter beschikking tegen vergoeding voor huur en kosten, maar alles blijft in handen van de kunstenaar: van installatie over uitnodiging tot verkoop... Het voordeel is dat je zelf alle controle houdt, het nadeel is dat je niet op verdere ondersteuning kan rekenen.

Waar begin je als kunstenaar?

Uiteraard, zoveel verschillende types kunstenaars, dus ook zoveel verschillende galeries. Er zijn binnen elke categorie nog zoveel verschillende gradaties en variaties mogelijk. Daarom is het heel belangrijk dat je je als kunstenaar goed informeert over de galerie die je wil benaderen. Sta je graag zelf aan het roer en hou je graag controle over alles, dan is het misschien interessant om in eerste instantie een huurgalerie te contacteren.

Bij een professionele galerie is het net iets moeilijker om toegang te krijgen. Dit type galerie bepaalt zelf wie ze wanneer toont en neemt ook de volledige behartiging van de kunstenaar op zich. Ze rekent hiervoor geen huur aan, maar neemt een commissie op de verkoop van kunstwerken.

Wees in eerste instantie bewust van wat je wil aanvangen met je werk en welke partners jou hierbij kunnen helpen. Het belangrijkste is om jezelf kenbaar te maken en mensen op de hoogte te brengen van je artistieke praktijk. Ga andere tentoonstellingen bezoeken, praat met kunstenaars, curatoren, ga in interactie op social media... Op die manier groeit je netwerk en kom je op de radar van galeries.

Wil je toch een galerie aanschrijven, neem dan niet meteen de eerst de beste die in je opkomt. Ga op onderzoek en kom te weten welke galerie er bij jou past, en belangrijker nog: welke galerie in jouw werk geïnteresseerd zou kunnen zijn. Dit overzicht van Kunstenpunt kan alvast een goed startpunt zijn.

Je kan een portfolio opsturen, maar je maakt meer kans op een (al dan niet positief) antwoord als je de medewerkers van een galerie persoonlijk aanschrijft. Denk eraan om een duidelijke toelichting mee te geven waarom je je werk in de galerie ziet passen. Op die manier toon je dat je je onderzoek hebt gedaan.

11.03.2024