Een goede analyse maakt het gemakkelijker om je traject uit te stippelen, je doelen uit te schrijven en voor jezelf duidelijk te maken waar je met je kunst naar toe wil (en in welke tijdspanne). Hou voor ogen dat het geen rechtlijnig parcours zal zijn. Je zal stapsgewijs moeten werken én met de nodige zijsprongen. Het is belangrijk dat je jouw proces voortdurend evalueert.

Wie ben ik?

Om jezelf te situeren is het belangrijk dat je goed weet wie je als kunstenaar bent. Een antwoord op drie vragen zet je op weg:

Waarom maak ik kunst? Dat is wat jou uniek zal maken en vaak de moeilijkste vraag om te beantwoorden.
Hoe maak ik kunst? Dit is is al iets makkelijker om te beantwoorden. Het kan gaan om de materialen en technieken die je gebruikt, waar je inhoudelijk op wil focussen...
Wat maak ik? Beeldhouwkunst, fotografie, schilderkunst... Dit is meestal het eerste wat je vertelt als iemand je vraagt wat je doet, maar dit is het minst unieke.

Door op deze 3 vragen een antwoord te geven voor jezelf en voor de buitenwereld zal je een reden en een urgentie aan je werk geven en het zal het voor jezelf ook makkelijker maken om scherpere keuzes te maken.

Een voorbeeld: Ik maak textielkunst (= wat je maakt), ik doe dit met gerecycleerde materialen (= hoe je het maakt), en ik doe dit om de ecologische impact van de mode-industrie te bekritiseren (= waarom je het maakt). Je ziet meteen dat het laatste alle info met zich meedraagt die het project uniek en interessant maakt om over te praten.

Wil je hier meer over weten, lees dan zeker het boek ‘Begin met het waarom’ van Simon Sinek.

Je doelgroep bepalen

Eenmaal je weet wie jij bent als kunstenaar, kan je gaan nadenken wie je wil bereiken met je kunst. Probeer dit zo specifiek mogelijk te maken. Je hebt je hoofddoelgroep: kunstliefhebbers, maar dit is heel algemeen en daar weet je eigenlijk niet zo heel veel mee.

Bevind je doelgroep zich vooral in België of mik je op een internationaal publiek? Wat is het geslacht van je doelpubliek en op wie wil je je vooral richten? Maak je kunst die gericht is op de queer community? Richt je je op Gen Z, millennials of boomers? Je doelgroep zal bepalen hoe je communiceert en met welke tone of voice je dat doet.

Hoe beter je weet wie je doelgroep is, hoe makkelijker het zal zijn om te communiceren naar die doelgroep. Een ouder publiek zal je waarschijnlijk niet bereiken op TikTok, maar wil je met je kunst vooral jongeren bereiken, dan zorg je maar best dat je weet hoe je een goeie video maakt voor TikTok en Reels.

Je doel

Je weet nu wat jou uniek maakt en wie jouw doelgroep is. Nu is het tijd om te bepalen wat je wil bereiken en wat jouw doel is. Vaak weet je welke richting je uit wil, maar door dit om te zetten in concrete doelstellingen kan je veel concreter ergens naartoe werken.

Je doel formuleer je SMART:

Specifiek: dat wil zeggen dat je jouw doel heel concreet moet maken. Het heeft geen zin om te zeggen dat je een beroemde kunstenaar wil worden. Dit doel is niet concreet genoeg. Door bijvoorbeeld te stellen dat je in de collectie een museum wil toegevoegd worden, maak je jouw doel al wat concreter.

Meetbaar: nadien beslis je hoe je dit meetbaar gaat maken. Ik wil 5 werken in de collectie van 3 musea hebben. Zo weet je waar je naartoe kan werken. Door ze meetbaar te maken, zal je achteraf ook kunnen evalueren of je de doelstellingen behaald hebt of je plannen tussendoor kunnen bijsturen.

Acceptabel: zorg dat je zelf volledig achter je doelstelling staat. Als je helemaal niet in een museumcollectie terecht wil komen, zal je een andere doelstelling moeten opstellen.

Realistisch: zorg dat je doel realistisch is. Het heeft geen zin om te zeggen dat je een retrospectieve tentoonstelling in het M HKA wil als je nog nooit tentoongesteld hebt. Door je doelen realistisch te maken, hou je ook de motivatie om deze te realiseren.

Tijdsgebonden: baken je doelen af in de tijd. Als je 5 werken in de collectie wil hebben van 3 musea, dan is dit hoogstwaarschijnlijk een langetermijnplan op misschien wel 10 of 20 jaar. Maak kleinere doelstellingen op korte en middellange termijn die je helpen toewerken naar dat grote doel op lange termijn. Probeer telkens te weten wat je de volgende 6 maanden wil doen.

Je vision board

Wil je een duidelijk doel als kunstenaar formuleren, dan kan een vision board een handig hulpmiddel zijn. Het kan je helpen een doel te visualiseren, te verduidelijken en te bereiken.

Een vision board is letterlijk een bord of paneel waarop je je eigen toekomstvisie of een specifiek doel in je leven kan uitbeelden. Hoe beter je dat doel visualiseert, hoe gemakkelijker het wordt om stappen te ondernemen om dat doel te bereiken. Je vision board is een collage van beelden, tekeningen of foto’s die je doelen uitbeelden. Het helpt je een duidelijk beeld te scheppen van je verwachtingen en ze om te zetten in een haalbaar doel.

Een goed gemaakt vision board houdt je aandacht bij je intenties. Je kan het ophangen in je atelier of werkruimte om je dagelijks te herinneren aan je doel. Het houdt je scherp en gefocust. Zie het als een soort blauwdruk, een voorontwerp dat je ophangt als plan en leidraad. Bij iets abstractere doelen kan je ook woorden of zinnen aan je vision board toevoegen.

Een voorbeeld: ‘Ik wil een succesvol kunstenaar worden’. Dat is misschien wel een doel, maar heb je goed nagedacht over wat dat voor jou precies betekent? Hoe ziet zo’n succesvolle carrière eruit? Betekent het over een ruim atelier beschikken, misschien met medewerkers? Volledige artistieke vrijheid hebben? Of een tentoonstelling op een prestigieuze plek? Via een vision board zoek je naar beelden die representatief zijn voor specifieke details van je kunstenaarschap.